Uyku Yoksunluğu, Bellek ve Bilişsel Sağlık
Yetişkinlerin her gece ortalama yedi ila dokuz saat uykuya ihtiyacı vardır, ancak gerçek şu ki çoğumuz iyi bir uyku çekmiyor. Uyku, beynin organize olması için tek fırsattır. Uyumadığımız zaman beyinlerimiz, bazı araştırmacıların dediği gibi çöpü çıkarma fırsatı bulamazlar. Komik gibi görünse de, bunun arkasında bilim var.
Uyku Eksikliğinde Vücudunuzda Neler Olur?
Uyku eksikliğinin gerçekten de nörodejeneratif hastalıkların gelişimini ve ilerlemesini hızlandırdığı anlaşılıyor: Alzheimer hastalığı ve Parkinson hastalığı. Ve araştırmacılar, uykusuzluğun, vücudun glikatik sisteminin (merkezi sinir sisteminin temizlik hizmeti) gün boyunca biriken atıkları çöpe atamadığını belirtiyor. Bu durumda, beyin omurilik sıvısı birikmiş proteinler ve toksinler ile doluyor.
Siz uyurken, beyniniz de günün belirli saatlerini gözden geçirip sıralamak ve belleğe bağlı olan önemli yenilikleri işaretlemek gibi üst düzey bilişsel etkinlikler yapmakla meşguldür. Bilgiyi hafızamızda öğrenip sakladığımızda, bu bilgi hipokampüsten (beynin hafıza oluşturma bölgesi olarak bilinir) prefrontal kortekse (PFC) ve oradan da neokorteks bölgesine hareket eder ve uzun süreli olarak bilgileri saklar. Bu, biz uyurken her gece olur.
Derin uyku sağlanamıyorsa birkaç problem ortaya çıkabilir; birincisi, kelimenin tam anlamıyla hatırlayamayız. İkinci olarak, sahte anılar da olarak bilinen bir fenomen, her gece beş saat daha az uyuyan insanlara da olabilir. Yorgunluk yalnızca belleği geri çağırmayı değil, aynı zamanda genel olarak bilgiyi nasıl işlediğinizi de içerir. Uykusuz bir beyin öğrenilen bilgiyi düzgün kodlayamaz ve anılarınıza düzgün erişemez. Bu, bildiğinizi düşündüğünüz şeyleri güvenilmez kılar, ya da en kötü ihtimalle yanlışlar yapmaya başlarsınız.
Uyku eksikliğinin, muhtemelen vücut hücre büyümesini ve onarımını düzgün şekilde yönetemediğinden dolayı kalıcı beyin hücresi kaybına neden olduğunu da biliyoruz. Beyninizi sürekli temizlemez ya da temizleyemezseniz hafıza sorunları ve genel bir bilişsel gerileme için başka sebep aramanıza gerek yoktur.