Halide Edip Adıvar’ın Hayatı, Edebi Kişiliği ve Eserleri
İstanbul’da 1882 senesinde hayata gözlerini açan Halide Edip Adıvar 9 Ocak 1964 senesinde aramızdan ayrıldı ve arkasında muhteşem eserler bıraktı. 1901 senesinde Amerikan Kız Koleji’nden mezun olurken öğretmenleri arasında Rıza Tevfik Bölükbaşı ve Salih Zeki de bulunmaktaydı. Salih Zeki sonrasında Halide Edip Adıvar’ın kocası olacaktı.
İlk gazetelerini Tanin Gazetesi’nde yayınlamaya başlayan ünlü edebiyatçı Balkan Savaşı senelerinde hastanelerde çalıştı. Müfettişlik döneminde İstanbul’un birçok semtini dolaşarak farklı kesimden insanlarla tanışma fırsatı buldu. Bu durum edebi hayatını etkilemiş olsa da 31 Mart olaylarında gericilerin tepkilerinden çekindiği için Mısır’a gitti. Ayaklanmaların bastırılmasının ardından İstanbul’a dönüş yaptı.
1909 senesinden sonra öğretmenlik ve müfettişlik hayatına devam etti. 1912’de kurulan Türk Ocağı Cemiyetine katıldı. 1919 senesinde ise Wilson Prensipleri Cemiyeti’nin kurucuları arasında yer almaktaydı. İzmir’in Yunan ordusu tarafından işgalinin ardından protesto için Sultanahmet Meydanı’nda toplanan halka çok etkileyici bir konuşma yaptı. Hakkında soruşturma başlatılınca da 1917 senesinde Anadolu’ya giderek Kurutuluş Savaşı’na katıldı.
1910 senesinde ilk Romanı olan Seviye Talip yayınlandı. 1911’de ise öykü kitabı olan harap Mabetler yayınlandı ve çok beğenildi. Kısa sürede çok sayıda eseri insanlarla buluşturan Halide Edip Adıvar olgunluk döneminde Sinekli Bakkal romanını yazdı. Bu eser onun en tanınmış eseri olarak anılacaktı.
Halide Edip Adıvar’ın Eserleri
Halide Edip Adıvar 82 yıllık hayatına çok sayıda eser sığdırmayı başarı. Bazı eserleri istenen etkiyi gösteremese de bazıları klasikler arasında girmeyi başardı. Günümüzde de birçok kişinin kütüphanesinde bu harika eserlerden birkaç parça bulmak mümkün oluyor.
Halide Edip Adıvar’ın romanları;
- Heyula,
- Raik’in Annesi,
- Seviye Talip,
- Handan,
- Yeni Turan,
- Son Eseri,
- Mev’ud Hüküm,
- Ateşten Gömlek,
- Vurun Kahpeye,
- Kalp Ağrısı,
- Zeyno’nun Oğlu,
- Sinekli Bakkal,
- Yolpalas Cinayeti,
- Tatarcık,
- Sonsuz Panayır,
- Döner Ayna,
- Akile Hanım Sokağı,
- Kerim Ustanın Oğlu,
- Sevda Sokağı Komedyası,
- Çaresaz,
- Hayat Parçaları, şeklinde sıralanabilir.
Halide Edip Adıvar’ın öyküleri;
- İzmir’den Bursa’ya,
- Harap Mabetler,
- Dağa Çıkan Kurt, şeklinde sıralanmaktadır.
Halide Edip Adıvar’ın tiyatro oyunları,
- Kenan Çobanları,
- Maske ve Ruh, olarak sıralanır.
Halide Edip Adıvar’ın anı türündeki eserleri de;
- Türkün Ateşle İmtihanı,
- Mor Salkımlı Ev, olarak sıralanmaktadır.